Urząd Transportu Kolejowego Petycja z dnia 30 kwietnia 2023 r. - Petycje -

✄--✄

✄--✄

Szanowni Państwo: Ministerstwo Infrastruktury, UTK, Polskie Linie Kolejowe

PETYCJA 

Działając w trybie Ustawy o petycjach z dnia 11 lipca 2014 roku (tj. Dz. U. 2018 poz. 870) przekładam petycję w celu podjęcia kroków w interesie publicznym i usprawnienia systemu prawnego: 

Poprzez zwiększenie bezpieczeństwa: 

● montaż fotoradarów ruchu kolejowego i tramwajowego celem wyeliminowania łamania praw przez maszynistów/motorniczych

● montaż specjalnych murków w przypadku gdy równolegle do torów kolejowych jest położona ulica z sygnalizacją świetlną by maszynista nie pomylił sygnalizatora ulicznego, a kierujący samochodem z sygnaliztorem kolejowym, bo niestety przemęczony mózg może robić figle, które mogą skończyć się tragicznie

● montaż kamer rejestrujących przejazd na czerwonym ruchu kolejowego i tramwajowego celem wyeliminowania łamania praw przez maszynistów i motorniczych 

● mandaty dla maszynistów i motorniczych za przejazd na czerwonym i przekroczenie prędkości byli by uprawnieni funkcjonariusze Policji i Straży Ochrony Kolei

Adnotacje:

(1) - Za ewentualne błędy przepraszam oraz z uwagi na stan endemii - proszę o odpowiedź tylko i wyłącznie na adres e-mailowy. 

(2) - Nie wyrażam zgody na podstawie Ustawy o petycjach i Ustawie o dostępie do informacji publicznej na publikację, udostępnienia, powielenia i utrwalania danych i danej pojedynczej: imienia i nazwiska, loginu konta, adresu, adresu e-mailowego, miejscowości sporządzenia. 

Z wyrazami szacunku

✄--✄

Zawiadomienie o sposobie załatwienia petycji

ZAWIADOMIENIE O SPOSOBIE ZAŁATWIENIA PETYCJI

Na podstawie art. 13 ust. 1 i art. 15 ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o petycjach (Dz. U. z 2018 r. poz. 870), zwanej dalej „ustawą o petycjach”, w związku z Pani petycją znak: 514/23 z 30 kwietnia 2023 r. w interesie publicznym doręczoną do Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego, zwanego dalej „Prezesem UTK”, za pomocą środków komunikacji elektronicznej, informuję, że nie została ona uwzględniona.

UZASADNIENIE

Stan prawny:

Zgodnie z art. 2 ust. 3 ustawy o petycjach przedmiotem petycji może być żądanie, w szczególności, zmiany przepisów prawa, podjęcia rozstrzygnięcia lub innego działania w sprawie dotyczącej podmiotu wnoszącego petycję, życia zbiorowego lub wartości wymagających szczególnej ochrony w imię dobra wspólnego, mieszczących się w zakresie zadań i kompetencji adresata petycji. Oznacza to, że podmiotem właściwym do rozpatrzenia petycji jest jedynie taki organ władzy publicznej, organizacja lub instytucja społeczna, który jest właściwy do zadośćuczynienia żądaniu zawartemu w takim wystąpieniu.

Petycja stanowi takie wystąpienie, które zawiera żądanie podjęcia przez organ władzy publicznej określonego co do treści i formy prawnej działania i musi mieścić się w zakresie zadań i kompetencji adresata. Przywołany przepis wyraźnie różnicuje prawny charakter żądanych w petycji działań, mówiąc o zmianie przepisów prawa, rozstrzygnięciu i innym działaniu, jak również dokonuje charakterystyki celów, których osiągnięciu służy wniesienie petycji, określając przedmiot sprawy, której postulowane działanie może dotyczyć. W konsekwencji podmiot wnoszący petycję musi w niej wskazać zarówno cel, jaki organ powinien osiągnąć w swojej działalności, jak i prawną formę działania, której zastosowanie – w jego ocenie – ma prowadzić do realizacji zawartego w petycji postulatu (S. Gajewski, A. Jakubowski, Petycje, skargi i wnioski. Dział VIII Kodeksu postępowania administracyjnego. Ustawa o petycjach. Komentarz, Wyd. 1, Warszawa 2015, s.165).

Zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy o petycjach podmiot rozpatrujący petycję zawiadamia o sposobie jej załatwienia wraz z uzasadnieniem w formie pisemnej albo za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Oznacza to, że właściwy podmiot rozpatrujący petycję musi poinformować o tym, dlaczego uznał petycję za zasługującą na uwzględnienie lub na odmowę uwzględnienia w całości lub w części.

Stosownie do treści art. 15 ustawy o petycjach, w zakresie nieuregulowanym w ustawie do petycji stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2023 r. poz. 775, z późn. zm.), zwanej dalej „k.p.a.”.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy z 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym

(Dz. U. z 2023 r. poz. 602, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą o transporcie kolejowym”, Centralnym organem administracji rządowej będącym krajową władzą bezpieczeństwa i krajowym regulatorem transportu kolejowego w rozumieniu przepisów Unii Europejskiej z zakresu bezpieczeństwa, interoperacyjności i regulacji transportu kolejowego, właściwym w sprawach:

1. regulacji transportu kolejowego,
2. licencjonowania transportu kolejowego,
3. nadzoru technicznego nad eksploatacją i utrzymaniem infrastruktury kolejowej oraz pojazdów kolejowych,
4. bezpieczeństwa ruchu kolejowego,
5. interoperacyjności i spójności technicznej transportu kolejowego,
6. licencji i świadectw maszynistów - jest Prezes UTK.

Stan faktyczny:

W niniejszej sprawie, 30 kwietnia 2023 r. do Prezesa UTK wpłynęła Pani petycja o następującej treści:

Działając w trybie Ustawy o petycjach z dnia 11 lipca 2014 roku (tj. Dz. U. 2018 poz. 870) przekładam petycję w celu podjęcia kroków w interesie publicznym i usprawnienia systemu prawnego:

Poprzez zwiększenie bezpieczeństwa:

• montaż fotoradarów ruchu kolejowego i tramwajowego celem wyeliminowania łamania praw przez maszynistów/motorniczych
• montaż specjalnych murków w przypadku gdy równolegle do torów kolejowych jest położona ulica z sygnalizacją świetlną by maszynista nie pomylił sygnalizatora ulicznego, a kierujący samochodem z sygnalizatorem kolejowym, bo niestety przemęczony mózg może robić figle, które mogą skończyć się tragicznie
• montaż kamer rejestrujących przejazd na czerwonym ruchu kolejowego i tramwajowego celem wyeliminowania łamania praw przez maszynistów i motorniczych
• mandaty dla maszynistów i motorniczych za przejazd na czerwonym i przekroczenie prędkości byli by uprawnieni funkcjonariusze Policji i Straży Ochrony Kolei zwana dalej „Petycją”.

Po dokonaniu analizy treści Petycji, poniżej przedstawiam uzasadnienie sposobu jej załatwienia dotyczące postulatów z zakresu systemu kolejowego, gdyż zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o transporcie kolejowym, Prezes UTK nie jest organem właściwym w sprawach dotyczących linii tramwajowych.

Uzasadnienie:

Przekazane postulaty stanowią próbę wyrównania zasad odpowiedzialności karnej w systemie kolejowym na wzór systemu drogowego, jednak systemy te są zbyt różne, żeby wprowadzać do nich rozwiązania analogiczne. System drogowy jest dużo bardziej nieprzewidywalny, bowiem kierowcy mają większą swobodę jazdy, podczas gdy pociąg porusza się tylko po wyznaczonym torze. Na drogach występuje również więcej czynników kolizyjnych np. inni użytkownicy drogi (do tego w bliskich od siebie odległościach), liczne skrzyżowania, ulice czy przejścia dla pieszych. Natomiast w ruchu kolejowym pociągi poruszają się po utwierdzonej drodze przebiegu, stąd ryzyko kolizji z innym użytkownikiem jest dużo niższe.

W zakresie montażu fotoradarów do wykorzystania w ruchu kolejowym informuję, że używane obecnie systemy i urządzenia techniczne instalowane w pojazdach trakcyjnych pozwalają na rejestrację ich prędkości na całej trasie przejazdu, a nie jak fotoradary tylko punktowo. Stanowią zatem skuteczniejsze narzędzie dla wykrywania przypadków przekroczenia dozwolonej prędkości przez maszynistów prowadzących pociągi.

Na sieci kolejowej występuje szereg elementów składowych w zakresie bezpieczeństwa takich jak zabudowane na pojazdach urządzenia rejestrujące prędkość, urządzenia czujności: SHP (samoczynne hamowanie pociągu), CA (czuwak aktywny) czy radiostop.

Warto zauważyć, że w Polsce wprowadzany jest Europejski System Zarządzania Ruchem Kolejowym (ERTMS/ETCS) a system ETCS (Europejski System Sterowania Pociągiem) jest systemem umożliwiającym kontrolę prowadzenia pociągu przez maszynistę. ETCS kontroluje nieprzekraczanie prędkości jazdy na jaką zezwalają wskazania sygnalizatorów, bądź ogranicza prędkość pojazdu kolejowego.

W zakresie montażu specjalnych murków w celu odróżnienia semafora od sygnalizacji drogowej informuję, że widoczność semaforów jest ściśle regulowana przez rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 18 lipca 2015 r. w sprawie ogólnych warunków prowadzenia ruchu kolejowego i sygnalizacji (Dz. U. 2015 r. poz. 360, z późn. zm.), zwanego dalej „rozporządzeniem ws. prowadzenia ruchu kolejowego” oraz przepisy wewnętrzne zarządcy infrastruktury, który przeprowadza badania widoczności semaforów z odległości, a montowane słupy czy maszty stawiane są z prawej strony toru, które jednoznacznie odnoszą się do toru kolejowego, a nie do drogi. Należy również dodać, że analizy zdarzeń kolejowych nie potwierdzają incydentów związanych z pomyłkami sygnalizatorów ulicznych z sygnalizatorami kolejowymi.

Co więcej, w przypadku położenia linii kolejowej równolegle do drogi w celu wyeliminowania możliwości pomylenia sygnalizacji drogowej z kolejową wyjaśniam, że zgodnie z art. 53 ust. 1 i 2 ustawy o transporcie kolejowym usytuowanie budowli, budynków, drzew i krzewów oraz wykonywanie robót ziemnych w sąsiedztwie linii kolejowych, bocznic kolejowych i przejazdów kolejowych może mieć miejsce w odległości niezakłócającej ich eksploatacji, działania urządzeń związanych z prowadzeniem ruchu kolejowego, a także niepowodującej zagrożenia bezpieczeństwa ruchu kolejowego. Odległość ta nie może być mniejsza niż 10 m od granicy obszaru kolejowego, z tym że odległość od osi skrajnego toru nie może być mniejsza niż 20 m.

W praktyce tory kolejowe od drogi odgrodzone są najczęściej pasem zieleni, w pobliżu przejazdów kolejowo-drogowych stosowane są także ogrodzenia. Sygnalizacja drogowa i sygnalizacja kolejowa są od siebie zupełnie różne.

Należy wskazać, że § 29 rozporządzenia ws. prowadzenia ruchu kolejowego również nakazuje prowadzącemu pojazd kolejowy zatrzymanie pociągu w przypadku jego nagłej niezdolności do pracy.

W kwestii montażu kamer rejestrujących przejazd na czerwonym świetle w ruchu kolejowym i karania w tym zakresie maszynistów to pominięcie sygnału „S1” przesz maszynistę jest w każdym przypadku wykrywane i prowadzone stosowne postępowanie przez komisję kolejową lub państwowy organ dochodzeniowy jakim jest Państwowa Komisja Badania Wypadków Kolejowych.

Uzasadniając nieuwzględnienie postulatów zawartych w Petycji należy również wskazać, że ze statystyk publikowanych corocznie przez Prezesa UTK wynika, że najwięcej wypadków na przejazdach kolejowo-drogowych ma miejsce kolejno na przejazdach kategorii D, C i B, a powodują je użytkownicy przejazdów - kierowcy pojazdów drogowych, rowerzyści, piesi, którzy nie przestrzegają przepisów ruchu drogowego, nie zatrzymując się przed linią bezwzględnego zatrzymania, omijając sygnalizatory wskazujące czerwone światło i objeżdżając opuszczone rogatki.

Dodatkowo, na przejeździe kolejowo-drogowym pociąg zawsze ma pierwszeństwo przed pojazdem drogowym, również uprzywilejowanym, co wynika wprost z art. 25 ust. 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2022 r. poz. 988, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą prawo o ruchu drogowym”.

Zatem na przejazdach kolejowo-drogowych czerwone światło ma zawsze użytkownik przejazdu.

Dbając o bezpieczeństwo ruchu kolejowego, a także chcąc zapewnić najlepiej wyszkolony personel Prezes UTK utworzył Centrum Egzaminowania i Monitorowania Maszynistów, czyli komórkę, która od początku 2023 r. przeprowadza państwowe egzaminy na licencję i świadectwo maszynisty.

Należy podkreślić, że zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy prawo o ruchu drogowym uczestnik ruchu jest zobowiązany zachować ostrożność i unikać wszelkiego działania, które mogłoby spowodować zagrożenie bezpieczeństwa lub porządku ruchu drogowego, również przez zaniechanie.

POUCZENIE

Na podstawie art. 13 ust. 2 w zw. z art. 15 ustawy o petycjach, sposób załatwienia petycji nie może być przedmiotem skargi w trybie określonym w rozdziale 2 działu VIII k.p.a.