Urząd Transportu Kolejowego I Forum kultury bezpieczeństwa za nami - Aktualności -

Temat Forum został wybrany nieprzypadkowo. W ostatnich latach zauważalny był wzrostowy trend jeśli chodzi o liczbę zdarzeń związanych z niezatrzymaniem pociągu przed semaforem wskazującym sygnał „:stój” lub w miejscu wyznaczonym do zatrzymania.

Prezentację dotyczącą uwagi i sprawności psychomotorycznej jako czynnika determinującego funkcjonowanie maszynisty i liczbę popełnianych błędów przedstawi Jakub Niklas z firmy IPRON Consultung.

Dr inż. Ignacy Góra, Prezes UTK zaprezentował najnowsze dane dotyczące zdarzeń kategorii B04 i C44 polegających na niezatrzymaniu pociągu przed sygnałem zabraniającym jazdy lub wskazującym miejsce zatrzymania. W pierwszym półroczu 2019 r. było 13 zdarzeń B04 i 33 incydenty C44. W całym 2018 r. takich zdarzeń i incydentów było odpowiednio 35 i 85. Głównymi przyczynami tych zdarzeń są: niedostateczna obserwacja przedpola jazdy (35% przyczyn), niewłaściwa organizacja pracy manewrowej lub zła komunikacja w zakresie manewrów (13%) oraz brak reakcji maszynisty lub niewłaściwa interpretacja sygnałów (12%). Do największej liczby zdarzeń przyczynili się maszyniści, którzy pracują mniej niż 5 lat. Najczęściej do zdarzeń dochodzi w drugiej i jedenastej godzinie pracy maszynisty. Prezes UTK przedstawił również koncepcję rozwoju nowego projektu jakim jest Centrum Egzaminowania i Monitorowania Maszynistów.

Debata

W debacie dotyczącej możliwych działań zmniejszających ryzyko popełnienia błędu przez maszynistę udział wzięli:

• Krzysztof Mamiński – Prezes PKP S.A.;
• Marek Olkiewicz – Wiceprezes PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.;
• Witold Bawor – Członek Zarządu PKP Cargo S.A.;
• Leszek Miętek – Prezydent Związku Zawodowego Maszynistów Kolejowych w Polsce;
• Ignacy Góra – Prezes UTK.

Krzysztof Mamiński, Prezes PKP w trakcie dyskusji mówił o korzyściach płynących z wykorzystania symulatorów do podnoszenia kwalifikacji maszynistów. Z entuzjazmem odniósł się do pomysłu rozdzielania szkolenia i egzaminowania maszynistów. Krzysztof Mamiński stwierdził również, że przejęcie egzaminowania przez Prezesa UTK będzie dobrym rozwiązaniem.

Ważnym aspektem w kwestii ograniczenia czynników powodujących przejechania sygnałów zabraniających jazdy jest bez wątpienia perspektywa wdrożenia systemu ETCS poziomu drugiego na polskiej sieci kolejowej. Marek Olkiewicz, Wiceprezes PKP PLK zapowiedział, że terminy wdrożeniowe, które ma założone PKP PLK będą zachowane. Do 2023 r. 2,5 tys. kilometrów linii kolejowych ma być wyposażonych w najnowsze urządzenia zabezpieczające, a do 2030 r. może to być ponad 7 tysięcy kilometrów.

Witold Bawor , Członek zarządu PKP Cargo poruszył temat zastosowania mechanizmu pointing and calling, procesu jego wdrożenia w spółce oraz tego jakie korzyści przynosi zarówno dla samego przedsiębiorstwa, jak i bezpieczeństwa kolei. Wskazał również, że wiele czynników ma wpływ na spadek liczby niebezpiecznych zdarzeń. Wymienił między innymi anonimowe ankiety, które sprawdzają wiedzę maszynistów. Pozwalają dostosować tematykę pouczeń okresowych do rzeczywistych potrzeb szkoleniowych.

W debacie nie mogło zabraknąć głosu samych maszynistów. Cenne spostrzeżenia z perspektywy „z za nastawnika” przedstawił Prezydent Związku Zawodowego Maszynistów Kolejowych w Polsce, Leszek Miętek. Stwierdził, że dla maszynistów nie ma ważniejszej kwestii niż bezpieczeństwo. Podkreślił, jak ważną kwestią jest czas pracy w który często nie jest wliczany dojazd z miejsca zamieszkania i oczekiwanie na rozpoczęcie służby. Leszek Miętek postulował ustawowe uregulowanie warunków zatrudnienia i czasu pracy maszynistów.

Debatę podsumował dr inż. Ignacy Góra. Wskazał, że obecnie nie ma jednego panaceum, którego zastosowanie zagwarantowałoby wyeliminowanie wszystkich źródeł zagrożenia. - Musimy skupić się na odpowiednim wyszkoleniu maszynisty, symulatory to właściwie rozwiązanie. Trzeba zastanowić się jednak jak szkolenia te robić w sposób atrakcyjny oraz na co zwracać uwagę na pouczeniach. Nie zawsze trzeba wymyślać coś nowego, tylko wdrażać gotowe rozwiązania – wskazywał Prezes UTK. - Polska kolej znajduje się obecnie w takim momencie, że dzieje się na niej dużo dobrych rzeczy z punktu widzenia bezpieczeństwa: wykorzystanie symulatorów, modernizacje infrastruktury, wdrażanie ERTMS. Ale poza tym potrzebna jest również konsekwencja wszystkich uczestników rynku i odpowiedzialność w zakresie bezpieczeństwa – podsumował dr inż. Ignacy Góra.

Deklaracja kultury bezpieczeństwa

Podczas I Forum Kultury Bezpieczeństwa miało również miejsce uroczyste X podpisanie Deklaracji w sprawie rozwoju kultury bezpieczeństwa w transporcie kolejowym. Do grona Sygnatariuszy Deklaracji dołączyło 14 podmiotów. Obecnie grono sygnatariuszy Deklaracji liczy już 200 członków.

Zabytki kolejnictwa – ocalić od zapomnienia

W trakcie Forum zaprezentowany został reportaż „Ganz. Kolejowy emeryt na chodzie”. To opowieść o niezwykłych przeżyciach i doświadczeniach zawodowych oraz pasji Pana Romana Szymańskiego ze Szczecina. Były maszynista obsługujący  wagony motorowe SN 61, po groźnym wypadku od lat dziewięćdziesiątych dba o zachowanie w dobrym stanie technicznym pojazdu potocznie zwanego Ganzem. To dzięki m.in. jego staraniom wagon przetrwał do dziś i cały czas stanowi atrakcję w Zachodniopomorskiem. - O historii Ganza i życiowej pasji Pana Romana usłyszałem od niego osobiście podczas wizyty w Zakładzie Przewozów Regionalnych na Wzgórzach Hetmańskich w Szczecinie. Opowieść kolejowego emeryta, który doprowadził do ponownego uruchomienia zabytkowego pojazdu bardzo mnie zafascynowała. Uznałem wtedy, że wysiłki Pana Romana trzeba docenić. Tak zrodził się pomysł reportażu – wspomina dr inż. Ignacy Góra, Prezes UTK.

Bohater reportażu, Roman Szymański był obecny w trakcie premierowego pokazu. Wzruszony dziękował za przedstawienie historii pojazdu, którym się opiekuje. Żartował, że dziękuje w imieniu swoim i Ganza.

Nagranie reportażu odbyło się podczas przejazdu zabytkowego wagonu motorowego SN 61, ze Szczecina do Gryfic w trakcie Nocy Muzeów. Wyprawę zorganizował Zachodniopomorski Urząd Marszałkowski oraz Zachodniopomorski Oddział Przewozów Regionalnych.

Sukcesywnie będą powstawać kolejne reportaże z cyklu „Zabytki kolejnictwa – ocalić od zapomnienia”.

Reportaż można obejrzeć na kanale UTK na YouTube.