Nawigacja

Rodzaje postępowań

Postępowania administracyjne w przedmiocie nakładania kar pieniężnych

Nakładane przez Prezesa UTK kary pieniężne pełnią istotną rolę w systemie nadzoru rynku kolejowego. Co do zasady, stanowią one środek mobilizujący przedsiębiorców działających w sektorze kolejowym do terminowego i prawidłowego wykonywania obowiązków na rzecz państwa. Administracyjne kary pieniężne nakładane w drodze decyzji pełnią funkcje profilaktyczne i prewencyjne – zniechęcają do naruszania obowiązków oraz skłaniają
do zapobiegania powtórnemu naruszaniu obowiązków nałożonych przez powszechnie obowiązujące przepisy prawa.

  1. Katalog naruszeń podlegających karze pieniężnej (art. 66 ust. 1 u.t.k.)

Zamknięty katalog czynności niedozwolonych, ustalony w art. 66 ust. 1 u.t.k., dotyczy szeregu różnych podmiotów rynku kolejowego. Mając na względzie brzmienie przywołanego przepisu Prezes UTK jest zobligowany do wydania decyzji nakładającej karę pieniężną w sytuacji stwierdzenia naruszenia przez przedsiębiorcę określonego obowiązku. Fakt ten wynika wprost z posłużenia się przez ustawodawcę sformułowaniem „karze pieniężnej podlega”.

 

Podmiot

Naruszenie

przedsiębiorca

 

prowadzenie działalności bez wymaganego dokumentu, tj. jednolitego certyfikatu bezpieczeństwa, świadectwa bezpieczeństwa lub licencji

 

wykonywanie przewozów na drodze kolejowej, której zarządca nadał status infrastruktury

nieczynnej

zarządca

 

nienadanie statusu infrastruktury prywatnej drodze kolejowej, która wykorzystywana jest wyłącznie do realizacji własnych potrzeb jej

właściciela lub zarządcy

 

nieprzedstawienie organizatorowi publicznego transportu kolejowego informacji:

 

  1. niezbędnych do opracowania projektu planu transportowego;
  2. dotyczących przepustowości infrastruktury danej trasy i standardu jakości dostępu danej linii kolejowej oraz zakresu planowanych remontów oraz inwestycji infrastruktury kolejowej służących do określenia warunków umowy o świadczenie usług publicznych

 

eksploatacja drogi kolejowej bez wymaganego dokumentu, tj. autoryzacji bezpieczeństwa lub świadectwa bezpieczeństwa

 

niezapewnienie niedyskryminacyjnego traktowania aplikantów

 

nie dokonanie modyfikacji odmowy lub nie cofnięcie odmowy rozpatrzenia wniosku o przydzielenie zdolności przepustowej zgodnie z wytycznymi Prezesa UTK zawartymi w decyzji rozstrzygającej skargę aplikanta w związku z odmową rozpatrzenia przez zarządcę wniosku o przydzielenie zdolności przepustowej lub odmową przydzielenia zdolności przepustowej

 

nieopublikowanie regulaminu sieci nie później niż na 4 miesiące przed terminem składania wniosków o przydzielenie zdolności przepustowej lub nieuwzględnienie w regulaminie sieci wszystkich wymaganych elementów

 

nieprzekazanie Prezesowi UTK projektu cennika w terminie 9 miesięcy przed rozpoczęciem okresu obowiązywania rocznego rozkładu jazdy pociągów

 

 

niepoinformowanie Prezesa UTK w terminie miesiąca o podjęciu ustaleń zarządców w zakresie wspólnych zasad i praktyk dotyczących przydzielania zdolności przepustowej oraz wykorzystania w tym celu systemów informatycznych

 

 

nieumożliwienie aplikantom wyrażenia swoich poglądów dotyczących treści planu biznesowego zarządcy

 

 

dokonanie likwidacji:

  • linii kolejowej lub jej odcinka;
  • bocznicy kolejowej lub jej odcinka;

z naruszeniem przepisów dotyczących procedury przygotowania likwidacji linii kolejowej lub odcinka linii kolejowej

 

przewoźnik kolejowy

 

niepoinformowanie Prezesa UTK w terminie 14 dni o zmianie mającej wpływ na sytuację prawną przewoźnika kolejowego

zarządca

przewoźnik kolejowy

 

nieterminowe przedłożenie Prezesowi UTK raportu w sprawie bezpieczeństwa za poprzedni rok kalendarzowy, tj. do 31 maja

 

uniemożliwienie szkolenia lub dostępu do zaplecza szkoleniowego pracownikom innego przewoźnika kolejowego lub zarządcy

 

brak natychmiastowego zgłoszenia Państwowej Komisji Badania Wypadków Kolejowych i Prezesowi UTK zaistnienia poważnego wypadku, wypadku lub incydentu kolejowego

 

utrudnianie pracy Państwowej Komisji Badania Wypadków Kolejowych i komisji kolejowej

zarządca

przewoźnik kolejowy

przedsiębiorca wykonujący przewozy w obrębie bocznicy kolejowej

 

nieprzekazanie Prezesowi UTK w terminie 14 dni oświadczenia maszynisty o świadczeniu pracy lub usług na rzecz więcej niż jednego przewoźnika kolejowego, zarządcy, użytkownika bocznicy kolejowej lub przedsiębiorcy wykonującego przewozy w obrębie bocznicy kolejowej

zarządca

przewoźnik kolejowy

operator stacji pasażerskiej

zarządzający peronem

sprzedawca biletów

organizator turystyki

przedsiębiorca ułatwiający nabywanie powiązanych usług turystycznych

nieprzestrzeganie lub naruszanie przepisów rozporządzenia nr 1371/2007/WE dotyczącego praw i obowiązków pasażerów w ruchu kolejowym

zarządca

przewoźnik kolejowy

operator stacji pasażerskiej

zarządzający peronem

 

brak podania rozkładu jazdy dla przewozu osób lub jego zmiany do publicznej wiadomości – w terminie i na zasadach określonych w art. 30e u.t.k.

 

naruszenie zakazu stosowania bezprawnych praktyk naruszających zbiorowe interesy pasażerów w transporcie kolejowym

 

utrudnianie Prezesowi UTK lub pisemnie upoważnionym osobom korzystania z prawa:

 

  1. wstępu na: obszar kolejowy; na bocznice kolejowe; do pomieszczeń związanych z prowadzeniem i bezpieczeństwem ruchu kolejowego; do pojazdów kolejowych (wraz z prawem przejazdu w pociągach i pojazdach kolejowych);

 

  1. żądania związanych z przedmiotem kontroli: pisemnych i ustnych wyjaśnień; okazywania dokumentów; udzielania informacji; udostępniania wszelkich danych;

 

  1. przeprowadzania kontroli wyrobów udostępnionych na rynku lub wprowadzonych do obrotu zgodnie z przepisami rozdziału 7 ustawy o systemach oceny zgodności i nadzoru rynku

 

dysponent

 

brak niezwłocznego zawiadomienia Prezesa UTK o wszelkich zmianach danych w odniesieniu do zarejestrowanych pojazdów kolejowych w europejskim rejestrze pojazdów kolejowych (EVR), w tym o wycofaniu pojazdu
z eksploatacji lub o decyzji o nieprzedłużeniu jego rejestracji

 

zarządca

powołane przez zarządców wspólne organy odpowiedzialne za udostępnianie infrastruktury kolejowej

operator obiektów infrastruktury usługowej

przewoźnik kolejowy

aplikant

 

nieudzielenie Prezesowi UTK niezbędnych informacji dla celów regulacji i monitorowania rynku transportu kolejowego, w szczególności
w zakresie zapewnienia niedyskryminującego traktowania aplikantów, albo udzielenie tych informacji z przekroczeniem terminu wskazanego przez Prezesa UTK

[*wysokość kary nie może przekroczyć 20 000 euro]

przewoźnik kolejowy

zarządca

użytkownik bocznicy kolejowej

przedsiębiorca zarządzający infrastrukturą i wykonujący przewozy w metrze

producent albo jego upoważniony przedstawiciel

jednostka notyfikowana

podmiot odpowiedzialny za utrzymanie

wykonawca modernizacji

importer

inwestor

dysponent

nieudzielenie odpowiedzi na pisemne ostrzeżenie Prezesa UTK stwierdzające naruszenie przepisów z zakresu kolejnictwa we wskazanym w ostrzeżeniu terminie
  1. Wysokość kary pieniężnej (art. 66 ust. 2 u.t.k.)

Za wymienione wyżej naruszania Prezes UTK, co do zasady, nakłada na przedsiębiorcę,
w drodze decyzji, karę pieniężną w wysokości do 2% rocznego przychodu przedsiębiorcy, osiągniętego w poprzednim roku kalendarzowym.

Prezes UTK odstępuje od nałożenia kary, jeżeli przedsiębiorca niezwłocznie usunął skutki naruszenia wymienionego w art. 66 ust. 1 u.t.k.

Ustalając wysokość kary pieniężnej Prezes UTK uwzględnia trzy przesłanki: zakres naruszenia przepisu, dotychczasową działalność podmiotu oraz jego możliwości finansowe.

Pod pojęciem zakresu naruszenia przepisu należy rozumieć zarówno rozmiar naruszenia, jak i jego częstotliwość. Zakres naruszenia pozwala określić stopień szkodliwości społecznej czynu sprawcy. Naruszenia w dużym rozmiarze i wielokrotnie popełniane zwiększają stopień szkodliwości czynu sprawcy. Dotychczasowa działalność podmiotu oraz możliwości finansowe są dyrektywami służącymi dostosowaniu reakcji Prezesa UTK do indywidualnej sytuacji podmiotu naruszającego prawo, czyli zindywidualizowaniu wymiaru kary ze względu
na sytuację tego podmiotu.

  1. Kary pieniężne za niewykonanie decyzji Prezesa UTK (art. 66 ust. 2aa pkt 1 u.t.k.)

Prezes UTK, uwzględniając zakres naruszenia, dotychczasową działalność podmiotu oraz jego możliwości finansowe, może nałożyć, w drodze decyzji, karę pieniężną w wysokości stanowiącej równowartość do 5 000 euro za każdy dzień zwłoki w wykonaniu:

  1. decyzji określającej zakres naruszenia przepisów, decyzji lub postanowień z zakresu kolejnictwa oraz termin usunięcia nieprawidłowości (art. 13b ust. 1 u.t.k.);
  2. decyzji nakazującej usunięcie nieprawidłowości w określonym terminie w razie stwierdzenia naruszenia przepisów dotyczących obowiązków zarządców, przewoźników kolejowych oraz użytkowników bocznic kolejowych w zakresie bezpieczeństwa transportu kolejowego (art. 14 ust. 1 u.t.k.);
  3. decyzji wstrzymującej ruch kolejowy lub wprowadzającej jego ograniczenia na drodze kolejowej (art. 14 ust. 2 pkt 1 u.t.k.);
  4. decyzji wyłączającej z eksploatacji pojazd kolejowy lub ograniczającej jego eksploatację (art. 14 ust. 2 pkt 2 u.t.k.);
  5. decyzji wprowadzającej tymczasowe środki bezpieczeństwa obejmujące zawieszenie lub ograniczenie działalności przewoźnika kolejowego posiadającego jednolity certyfikat bezpieczeństwa (art. 14 ust. 2a u.t.k.);
  6. decyzji zakazującej eksploatowania podsystemu lub składnika interoperacyjności (art. 25m ust. 1 i 2 u.t.k.).

Tego rodzaju karę pieniężną nakłada się, licząc od daty wskazanej w decyzji nakładającej karę.

  1. Kary pieniężne na kierownika zarządcy i przewoźnika kolejowego (art. 66 ust. 3 u.t.k.)

Niezależnie od kary pieniężnej określonej w art. 66 ust. 1 i 2 u.t.k. Prezes UTK może nałożyć karę pieniężną na kierownika zarządcy i przewoźnika kolejowego, z tym że kara ta może być wymierzona w kwocie nie większej niż 300% jego wynagrodzenia miesięcznego.

do góry