Charakter przewozów
W IV kwartale pociągami podróżowało 98,3 mln pasażerów. To o 5,1 mln osób więcej, niż w ostatnim kwartale 2022 r. Najczęściej korzystali oni z przewozów o charakterze usług publicznych (PSC) – było to 95,1 mln pasażerów (w porównaniu do 91,2 mln pasażerów w IV kwartale 2022 r. był to wzrost o 4,7%). Z pociągów komercyjnych skorzystało 2,2 mln pasażerów (wzrost o 34,3% w porównaniu do 1,6 mln w IV kwartale 2022 r.). Natomiast z przejazdów okazjonalnych skorzystało ponad 1 mln pasażerów, co oznacza wzrost o 30,1% w porównaniu z ostatnim kwartałem 2022 r.
W porównaniu do wyników z IV kwartału 2022 r. udział pasażerów przewiezionych w ramach przewozów PSC zmniejszył się o 0,7 punktu procentowego, udział przewozów komercyjnych wzrósł o 0,5 punktu procentowego, a przewozów okazjonalnych wzrósł o 0,2 punktu procentowego.
W całym 2023 r. z kolei skorzystało 374,4 mln pasażerów. 97% podróżnych skorzystało z przewozów o charakterze publicznym. Połączenia komercyjne zakończyły rok z udziałem na poziomie 2,2%. Najmniej pasażerów było zainteresowanych przewozami okazjonalnymi – w 2023 r. było to 0,7% pasażerów.
Praca przewozowa
W IV kwartale 2023 r. pociągi pasażerskie wykonały pracę przewozową na poziomie 6,3 mld pasażerokilometrów. W porównaniu do 6 mld pasażerokilometrów w ostatnim kwartale 2022 r. oznacza to wzrost o 6,1%. Praca przewozowa w przewozach o charakterze usług publicznych wyniosła 5,7 mld pasażerokilometrów, czyli o 5,2% więcej w porównaniu do analogicznego kwartału 2022 r. W zakresie przewozów komercyjnych było to 0,6 mld pasażerokilometrów (wzrost o 17,8%), a w przypadku przewozów okazjonalnych praca przewozowa osiągnęła 10 mln pasażerokilometrów (w tym przypadku spadek o 10,4%).
W IV kwartale 2023 r. udział najpopularniejszych przewozów o charakterze usług publicznych według pracy przewozowej wyniósł niemal 91%, i był o 0,8 punktu procentowego mniejszy niż w ostatnim kwartale 2022 r. Udział przewozów komercyjnych osiągnął poziom 8,8%, czyli wzrósł o 0,9 punktu procentowego. Przewozy komercyjne zdobyły 0,2% udziału w rynku, zaliczając spadek o 0,04 punktu procentowego.
Praca przewozowa osiągnęła w całym 2023 r. poziom 25,6 mld tonokilometrów, z czego 91,8% przypadło przewozom PSC. Przewozy komercyjne wypracowały wynik na poziomie 8,7%, a 0,2% – przewozy okazjonalne.
Kategoria przewozów
W IV kwartale 2023 r. liczba pasażerów spadła jedynie w kategorii przewozów międzynarodowych (EuroCity o 3,4% oraz osobowych o 8,3%). W pozostałych kategoriach liczba podróżnych wzrosła. Co ciekawe największe wzrosty były w pozostałych kategoriach przewozów międzynarodowych.
W najpopularniejszej kategorii przewozów, czyli w przewozach wojewódzkich osobowych i aglomeracyjnych, w IV kwartale 2023 r. podróżowało 78,6 mln pasażerów (wzrost o 3,7% rok do roku). W relacjach międzywojewódzkich podróżowało 16,2 mln osób, co z kolei dało wzrost o 10,4% w porównaniu do IV kwartału 2022 r.
W 2023 r. najwięcej podróżnych – 79,7% – skorzystało z przewozów wojewódzkich osobowych i aglomeracyjnych, 14,9% pasażerów wybrało przewozy międzywojewódzkie pospieszne. W pozostałych kategoriach liczba pasażerów nie przekroczyła 2% udziału.
Klasa przewozów
W IV kwartale 2023 r. z przejazdów I klasą skorzystało 1,5 mln pasażerów, czyli 1,5% wszystkich osób, które jeździły koleją. To o 20,7% więcej w porównaniu z ostatnim kwartałem 2022 r. Zdecydowana większość pasażerów (96,7 mln) skorzystała jednak z wagonów i miejsc II klasy (98,4% wszystkich podróżujących). Wzrost rok do roku to w tym przypadku 5,3%. Z wagonów sypialnych skorzystało 55 tys., a z wagonów z miejscami do leżenia niemal 61 tys. pasażerów. Oznaczało to wzrosty kolejno o 0,9% oraz 10%.
Zdecydowana większość, bo aż 98,3% pasażerów skorzystała w całym roku z przejazdów drugą klasą. Pierwszą klasą podróżowało 1,5% podróżnych, natomiast z wagonów sypialnych i wagonów z miejscami do leżenia skorzystało po 0,1% osób.
Rodzaje biletów
W IV kwartale największą popularnością cieszyły się bilety jednorazowe. Tak podróżowało 45,7 mln osób, czyli 46,5% podróżnych. Ponad 21 mln z nich zakupiło bilety ulgowe. 43,4% osób (42,6 mln) korzystało z biletów okresowych, z czego niemal 30 mln z ulgowych. Pozostałe 10% (10 mln) osób kupiło inne rodzaje dostępnych biletów.
W porównaniu do wyników rok do roku liczba zakupionych biletów jednorazowych wzrosła o 5,6% (w tym o 5,5% bilety ulgowe). Sprzedaż biletów okresowych wzrosła o 2,9% (wzrost o 5,2% biletów ulgowych), a pozostałe odnotowały wzrost o 17,1%.
Na przestrzeni 2023 r. z zakupu biletów jednorazowych skorzystało 187,7 mln pasażerów, co stanowiło 50,1% udziału wszystkich podróżnych. Z tego 88,2 mln to były bilety ulgowe. Bilety okresowe zakupiło 152 mln osób i to przełożyło się na udział na poziomie 40,6%. Z ulg skorzystało 94 mln podróżnych. W przypadku pozostałych rodzajów biletów udział wyniósł 9,3%, co oznaczało zakup przez 34,7 mln pasażerów.
Porównanie z III kwartałem 2023 r.
W porównaniu IV kwartału 2023 r. do III kwartału 2023 r. liczba pasażerów była większa o 3,8 mln (4,1%). W ramach usług o charakterze publicznym wzrost wyniósł 3,9 mln osób (4,3%), a w ramach przewozów okazjonalnych 0,2 mln (wzrost o 29,7%). Spadek o 0,3 mln podróżnych (13,1%) dotknął przewozy komercyjne.
W IV kwartale 2023 r. przewoźnicy wykonali pracę przewozową na poziomie 6,3 mld pasażerokilometrów, w III kwartale 2023 r. praca przewozowa była o 1 mld pasażerokilometrów większa (spadek o 13,7%). Analogicznie w przewozach realizowanych w ramach usług publicznych spadek wyniósł 0,9 mld pasażerokilometrów (-13,1%), a w przewozach komercyjnych 0,1 mld pasażerokilometrów (-20,1%). Wzrost nastąpił jedynie w przewozach okazjonalnych, gdzie praca przewozowa wzrosła o ponad 300 tys. pasażerokilometrów (2,4%).
Znaczący wzrost w liczbie pasażerów i pracy przewozowej w porównaniu do III kwartału 2023 r. widać w przypadku międzynarodowych połączeń EuroCity (o 34,6% w przypadku liczby pasażerów i 59,7% w przypadku pracy przewozowej). Jednak to wzrost w kategorii przewozów wojewódzkich i aglomeracyjnych do 78,6 mln z 72,2 mln w III kwartale 2023 r. (wzrost o 9% w liczbie pasażerów oraz 11,3% w pracy przewozowej) miał wpływ na łączny wzrost podróżnych w IV kwartale 2023 r. W pozostałych kategoriach przewozów nastąpiły spadki.
Szczegółowe dane można znaleźć na stronie dane.utk.gov.pl w dziale Rodzaje przewozów pasażerskich.