Wspólne metody bezpieczeństwa (CSM, ang. Common Safety Methods) to określenie na akty prawne, których celem jest ujednolicenie w skali Unii Europejskiej realizacji określonych procesów. CSM są opracowywane według procedury określonej w art. 6 dyrektywy 2016/798. Adresatem wymagań ujętych w CSM są podmioty dzialające w sektorze kolejowym, krajowe organy ds. bezpieczeństwa, jak również Agencja Kolejowa Unii Europejskiej.
CSM są przyjmowane w drodze rozporządzeń, które są bezpośrednio stosowalne we wszystkich państwach członkowskich Unii Europejskiej. Nie wymagają zatem wdrożenia do prawodawstwa danego kraju, aby być obligatoryjnie stosowane.
Obecnie obowiązuje pięć CSM dotyczących:
- kryteriów dla systemów zarządzania bezpieczeństwem - rozporządzenie 2018/762;
- metod wyceny i oceny ryzyka - rozporządzenie 402/2013;
- monitorowania - rozporządzenie 1078/2012;
- nadzoru prowadzonego przez krajowe organy ds. bezpieczeństwa - rozporządzenie 2018/761;
- oceny osiągnięcia wspólnych celów bezpieczeństwa - decyzja 2009/460.
Dodatkowo do 30 października 2025 r. obowiązują także poprzednie CSM określające kryteria dla systemów zarządzania bezpieczeństwem przewoźników kolejowych (rozporządzenie 1158/2010) i zarządców infrastruktury (rozporządzenie 1169/2010). Rozporządzenia te obowiązują jedynie w odniesieniu do tych podmiotów, które działają na podstawie certyfikatów i autoryzacji bezpieczeństwa uzyskanych do 30 października 2020 r.
Spośród wymienionych CSM dotyczące nadzoru oraz oceny osiągnięcia wspólnych celów bezpieczeństwa dotyczą działalności odpowiednio krajowych organów ds. bezpieczeństwa i Agencji Kolejowej Unii Europejskiej. Pozostałe CSM mają zastosowanie do odpowiednich podmiotów działających w sektorze kolejowym. Dodatkowo stosowanie niektórych CSM może być wymagane kontraktowo, zgodnie z art. 4 ust. 3 lit. c i d dyrektywy 2016/798.
Na kolejnych podstronach opisano trzy najważniejsze CSM mające zastosowanie do podmiotów działających w sektorze kolejowym i dotyczące:
Na powyższych stronach zebrano również dodatkowe dokumenty wyjaśniające stosowanie tych CSM i prezentujące praktyczne przykłady ich wykorzystania.