Nawigacja

Aktualności

Informacja

Strona znajduje się w archiwum.

Jak skutecznie przeprowadzić testy kompatybilności ETCS. Wskazówki dla przewoźników

18.07.2022

Brak przeprowadzenia testów kompatybilności pokładowych systemów ETCS z urządzeniami przytorowymi uniemożliwi korzystanie z taboru na danych trasach. Przewoźnicy mają czas na przeprowadzenie testów ESC do 10 grudnia 2022 r. Prezes Urzędu Transportu Kolejowego przedstawia 4 kroki, które pomogą przewoźnikom przeprowadzić testy.

Urządzenia przytorowe i pokładowe ETCS nie zawsze współpracują ze sobą optymalnie. Jest to wynikiem różnych specyfikacji systemu, różnic w założeniach projektowych, czy odmiennego rozumienia wymagań przez dostawców. Jednym z rozwiązań tego problemu są testy kompatybilności ESC, które mają na celu zweryfikować właściwą współpracę urządzeń pokładowych i przytorowych.

Obowiązek przeprowadzenia testów dotyczy co do zasady producentów taboru. Jednak w niektórych przypadkach obejmuje też przewoźników. Przewoźnik zobowiązany będzie do wykazania kompatybilności ESC dla eksploatowanych już pojazdów wyposażonych w ETCS:

  • które wprowadzone do obrotu zostały po 16 stycznia 2020 r. i które są takiego typu, dla którego testy nie zostały przeprowadzone przed uzyskaniem zezwolenia;
  • które zostały wprowadzone do obrotu przed 16 stycznia 2020 r., ale które nie były eksploatowane z wykorzystaniem ETCS, na liniach wyposażonych w ETCS, na których wymagane jest wykazanie kompatybilności.

PKP Polskie Linie Kolejowe opracowały zestaw testów do wykonania na każdej linii wyposażonej w urządzenia przytorowe. Zgodnie z przyjętym przez zarządcę infrastruktury rozwiązaniem przewoźnicy powinni wykazać kompatybilność w oparciu o te zestawy do 10 grudnia 2022 r. (odpowiednie zestawy przypisane zostały do linii wyposażonych w urządzenia przytorowe w rejestrze infrastruktury). Niewykazanie kompatybilności pojazdu z trasą, także odnośnie kompatybilności ESC, oznacza brak możliwości eksploatacji danego pojazdu na danej trasie.

Co przewoźnik powinien zrobić, aby skutecznie przeprowadzić testy w powyższym terminie najmniejszym nakładem pracy?

  1. Przewoźnik powinien nawiązać współpracę z dostawcą pojazdu. Zgodnie z TSI Sterowanie wykazanie kompatybilności ESC przez przewoźnika skutkuje koniecznością uzyskania nowego zezwolenia dla pojazdu. Jeżeli kompatybilność wykazuje producent pojazdu obowiązki związane z homologacją są mniej surowe – wystarczy stworzenie wersji typu/wariantu typu w bazie ERATV. Wykazanie kompatybilności ESC przez dostawcę pojazdu na zlecenie przewoźnika ułatwia zatem całe zadanie.

Należy dążyć do ograniczenia przeprowadzania testów na czynnej linii kolejowej do niezbędnego minimum. Testy w takiej formie powinny być ostatecznością. Zamknięcia torowe to czas i koszty, których jednak można uniknąć. TSI Sterowanie przewiduje szereg możliwości, które pozwalają na wykazanie kompatybilności w inny sposób niż poprzez testy na czynnej linii:

  1. Przewoźnik (albo producent pojazdu działający na jego zlecenie) powinien zwrócić się do dostawcy urządzeń pokładowych ETCS o wskazanie, czy urządzenia te stanowią „konfigurację reprezentatywną”, dla której kompatybilność została lub zostanie wykazana (w określonym zakresie zestawów przygotowanych przez PKP PLK). Konfiguracja reprezentatywna oznacza konfigurację, na podstawie której można uzyskać dowody kompatybilności, które są ważne dla różnych konfiguracji tego samego certyfikowanego urządzenia pokładowego (konfiguracji na różnych typach pojazdu).

Oznacza to, że możliwe jest wykazanie kompatybilności dla danego typu pojazdu, jeżeli wyposażony jest on w konfigurację reprezentatywną urządzeń pokładowych, których kompatybilność wykazana została dla pojazdów innego typu (z uwzględnieniem zakresu, dla którego wykazana została kompatybilność).

  1. Przewoźnik (albo producent pojazdu działający na jego zlecenie) powinien również ustalić z dostawcą urządzeń pokładowych, czy możliwe jest przeprowadzenie testów w laboratorium. Zarządca infrastruktury jest obowiązany udostępnić dostawcy urządzeń pokładowych informacje niezbędne do odwzorowania w warunkach laboratoryjnych wdrożenia przytorowego tak, żeby móc wykazać kompatybilność urządzeń pokładowych (w tym ich konfiguracji reprezentatywnej).

Przez testy laboratoryjne należy rozumieć także testy przeprowadzane na torach doświadczalnych, na których odwzorowanej są we właściwy sposób wdrożenia przytorowe.

  1. Przewoźnik (albo producent pojazdu działający na jego zlecenie) może też wykorzystać doświadczenia z dotychczasowej eksploatacji ETCS w porozumieniu z koordynatorem testów i zarządcą infrastruktury. Podmioty te powinny ustalić, które scenariusze testowe zostały zrealizowane w ramach dotychczasowej eksploatacji (te scenariusze, które nie zostały zrealizowane powinny zostać zrealizowane w ramach innych możliwości, o których mowa w tej informacji). Polegać to będzie na prześledzeniu dostępnych zapisów rejestratora prawnego.

Na podstawie zapisów z rejestratora prawnego ustalić także należy, czy pojazd funkcjonował w niepożądany sposób. Jeżeli tak, to należy pozyskać dane umożliwiające ustalenie przyczyn niepożądanego zachowania: zgłoszenia maszynistów z opisem zachowania pojazdu (zapisy z dziennika ruchu, logi z urządzeń pokładowych, logi z RBC itd.). Jeżeli nie ma wystarczających danych do oceny kompatybilności, scenariusz należy zrealizować.

W odniesieniu do sytuacji, co do których zostanie ustalone, że ich przyczyną są wyzwania związane z kompatybilnością ETCS należy podjąć działania naprawcze tj. usunąć przyczynę niekompatybilności. W przeciwnym razie wynik sprawdzenia należy uznać za negatywny.

W wyniku pozytywnej oceny doświadczeń z dotychczasowej eksploatacji koordynator testów może wystawić raport, który będzie podstawą oceny jednostki notyfikowanej i wystawienia „Oświadczenia o kompatybilności”, o którym mowa w instrukcji PKP PLK Ie128.

Rozwiązaniem ułatwiającym wykazanie kompatybilności jest także zaangażowanie koordynatora testów w czasie eksploatacji w ramach rozkładu jazdy. Możliwość wykorzystania obserwacji w celu wykazania kompatybilności ESC z takich jazd uzależniona jest jednak od oceny koordynatora testów.

Więcej informacji o testach ESC dostępne jest na stronie internetowej UTK.

do góry