Przywożone z innych państw rośliny mogą przenosić szkodniki i choroby roślin groźne dla krajowych upraw rolniczych oraz ekosystemów (przede wszystkim drzewostanów leśnych), nawet jeżeli rośliny te same nie wykazują objawów porażenia.
Wymóg zaopatrzenia w świadectwo fitosanitarne dotyczyć może także przywożonych spoza Unii Europejskiej towarów innych iż rośliny. Ich szczegółowy wykaz określają wspólne dla wszystkich państw członkowskich przepisy Unii Europejskiej. Przepisy te wskazują towary, które powinny zostać poddane granicznej kontroli fitosanitarnej.
Przepisy Unii Europejskiej określają te towary, których przywóz do UE ze względu na duże ryzyko rozprzestrzenienia się szkodników lub chorób roślin, jest całkowicie zabroniony. Szczegółowe informacje na temat przepisów fitosanitarnych, tak krajowych, jak i Unii Europejskich, są zamieszczone na stronie internetowej Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa. Informacje takie można uzyskać także w wojewódzkich inspektoratach ochrony roślin i nasiennictwa.
Szkody powodowane przez nowe grzyby, bakterie, wirusy i wiroidy powodujące choroby roślin, dla których nie zostały wykształcone naturalne mechanizmy odpornościowe, mogą skutkować:
- bezpośrednimi stratami w plonach (całkowitego zniszczenia roślin lub obniżenia jakości polonów);
- koniecznością podejmowania dodatkowych działań w celu ochrony roślin (zabiegów chemicznych, zabiegów agrotechnicznych), podnoszących koszty produkcji;
- ograniczeniami w dostępie do krajowych produktów pochodzenia roślinnego (roślin przeznaczonych do sadzenia, świeżych warzyw i owoców, drewna) do rynków innych państw, w których szkodniki i patogeny nie występują.
Problemy powodowane przez nowe szkodniki i choroby roślin w drzewostanach leśnych, poza wymiarem materialnym, zagrażają także trwałości całych ekosystemów.