Nawigacja

Aktualności

Informacja

Strona znajduje się w archiwum.

Podsumowanie działalności Urzędu Transportu Kolejowego w 2014 roku

30.01.2015

W 2014 roku do Urzędu Transportu Kolejowego wpłynęło ponad 42 tysiące pism, wniosków i innych dokumentów, z których zdecydowana większość wymagała udzielania odpowiedzi lub wydania decyzji administracyjnej.

Nadzór nad bezpieczeństwem ruchu kolejowego

Działania kontrolne

W ramach czynności nadzorczych, do których należą zarówno czynności kontrolne, audyty, czynności sprawdzające, jak również inicjatywy mające na celu promowanie kultury bezpieczeństwa w transporcie kolejowym, przeprowadzono łącznie 2 884 działania, co stanowi istotny wzrost w porównaniu do roku 2013 roku – 1 391 działań.
W wyniku ww. prac Prezes UTK wydał 844 decyzje administracyjne w obszarze bezpieczeństwa ruchu kolejowego, które dotyczyły m.in. eliminacji stwierdzonych naruszeń warunków technicznych i organizacyjnych zapewniających bezpieczne prowadzenie ruchu, naruszeń w zakresie właściwego funkcjonowania systemów zarządzania bezpieczeństwem, naruszeń w zakresie właściwego stanu technicznego eksploatowanych pojazdów kolejowych. Istotny jest również fakt, że część wydanych przez Prezesa UTK decyzji administracyjnych opatrzona została rygorem natychmiastowej wykonalności, co powodowało szybkie wyeliminowanie stwierdzonego zagrożenia.
Urząd Transportu Kolejowego nadal udostępniał na swej stronie internetowej formularz, za pośrednictwem którego zgłaszane mogły być wszelkie uwagi, pytania i wnioski dotyczące bezpieczeństwa ruchu kolejowego. Zgłoszenia takie mogły być przekazywane również pocztą elektroniczną (bezpieczenstwo@utk.gov.pl), telefonicznie za pośrednictwem infolinii (22 749 15 85) oraz listownie (Urząd Transportu Kolejowego, Al. Jerozolimskie 134 02-305 Warszawa).
Wykorzystując ww. sposoby kontaktu wpłynęło w 2014 roku do UTK 327 zgłoszeń związanych z bezpieczeństwem ruchu kolejowego (126 w 2013 roku). We wszystkich przypadkach podjęto bezzwłoczne działania, które często przyczyniły się do wyeliminowania potencjalnego zagrożenia bezpieczeństwa ruchu kolejowego, a w efekcie do trwałej poprawy stanu technicznego urządzeń, budowli i pojazdów kolejowych, co miało bezpośredni wpływ na jakość świadczonych usług oraz na wypełnianie obowiązujących standardów bezpieczeństwa.
Dla promowania i podnoszenia kultury bezpieczeństwa rozpoczęto w 2014 roku cykl warsztatów mających na celu wsparcie podmiotów rynku kolejowego. Tematyka warsztatów dotyczy bezpieczeństwa kolejowego, wprowadzania do obrotu wyrobów kolejowych oraz realizacji praw pasażera w transporcie kolejowym.
Dotychczas odbyły się  dwa spotkania: „Tabor”, na którym przedstawiono szczegółowe procedury pozwalające na dopuszczenie do eksploatacji pojazdów kolejowych oraz „Dla wykonawców inwestycji kolejowych w zakresie podsystemów strukturalnych infrastruktura, energia, sterowanie - urządzenia przytorowe na liniach kolejowych”. Warsztaty cieszyły się bardzo dużym zainteresowaniem. Po raz pierwszy stworzono możliwość uczestniczenia w nich również za pośrednictwem transmisji online.

Nadawanie uprawnień i zezwoleń

W 2014 roku do Prezesa UTK wpłynęło łącznie 3 545 nowych wniosków dotyczących  szeroko pojętego bezpieczeństwa transportu kolejowego (w 2013 roku – 1 987 wniosków).
W ramach realizacji procesów certyfikacyjnych, wydawania świadectw bezpieczeństwa, licencjonowania maszynistów, rejestracji pojazdów kolejowych, zatwierdzania dokumentacji systemu utrzymania oraz przepisów i regulacji wewnętrznych w 2014 roku zrealizowano łącznie 3 677 spraw (odpowiednio 2 392 sprawy w odpowiedzi na wnioski złożone w 2014 roku i 1285 sprawy w oparciu o wnioski wcześniejsze). Oznacza to wzrost liczby zrealizowanych spraw w stosunku do roku 2013 o 55%.
W roku 2014 rozpatrzono 283 wnioski o wydanie świadectwa dopuszczenia do eksploatacji – (spadek o 25% w stosunku do roku 2013) oraz 65 wniosków o wydanie zezwolenia na dopuszczenie do eksploatacji dla pojazdów (trzykrotny wzrost w stosunku do roku 2013). Wspomnianych 65 wniosków dotyczyło aż 834 pojazdów (wzrost sześciokrotny).
Skrócono średni czas procedowania ww. wniosków: wydanie świadectwa – 58 dni, a wydanie zezwolenia – 48 dni.
W ramach procesu doskonalenia i ułatwienia procedowania uruchomiono aplikację Archiver, dzięki której możliwe jest samodzielne wyszukiwanie przez podmioty świadectw dopuszczenia do eksploatacji typu oraz pobranie ich w formie elektronicznej. Funkcjonalność ta w szczególny sposób jest pomocna użytkownikom bocznic kolejowych, którzy wykorzystują standardowe rozwiązania konstrukcyjne, na które wydano wcześniej świadectwa dopuszczenia do eksploatacji. W takich przypadkach nie istnieje konieczność ubiegania się o dedykowane świadectwo, a wystarczy istniejące świadectwo wydrukowane z aplikacji Archiver.
Szczególne znaczenie w 2014 roku miał dialog kierownictwa UTK z przedstawicielami rynku i potencjalnymi wnioskodawcami na temat znaczenia zaplanowanego i terminowego składania wniosków w celu uzyskania zezwolenia na dopuszczenie do eksploatacji podsystemu strukturalnego lub pojazdu kolejowego – dotyczy to inwestycji współfinansowanych ze środków UE, wygasających w 2015 roku.
Działania te miały i mają na celu m.in. właściwe przygotowanie składanych wniosków, a także przygotowanie zasobów Urzędu do rozpatrzenia skumulowanej liczby wniosków, a w ostatecznym efekcie umożliwienie pełnego rozliczenia inwestycji przez podmioty, będące beneficjentem środków UE.

Regulacja rynku kolejowego

W dziedzinie regulacji rynku kolejowego przeprowadzono:

  • 12 postępowań administracyjnych w sprawie wydania decyzji o przyznaniu otwartego dostępu;
  • 8 postępowań z zakresu nadzoru nad zawieraniem/rozwiązywaniem umów o udostępnienie infrastruktury kolejowej;
  • 89 postępowań z zakresu licencjonowania;
  • 12 postępowań z zakresu zatwierdzenia stawek jednostkowych opłat za dostęp do infrastruktury kolejowej;
  • opublikowano także 37 opracowań statystycznych poświęconych regulacji rynku kolejowego.

Opracowania te stanowią wiarygodne źródło informacji o strukturze i stanie rynku transportu kolejowego w Polsce. O rosnącym zainteresowaniu publikacjami statystycznymi świadczy powiększające się grono odbiorców publikacji, wysyłanych cyklicznie do interesariuszy rynku kolejowego, środowiska naukowego itp.
Na stronie internetowej UTK udostępniona została interaktywna mapa terminali intermodalnychbocznic kolejowych, przedstawiająca szczegółowe dane dotyczące tej części infrastruktury. Przedstawiciele UTK czynnie uczestniczyli w wydarzeniach związanych z rozwojem intermodalnego pasażerskiego i towarowego rynku kolejowego poprzez przygotowanie analiz prezentowanych na konferencjach FRACHT 2014 oraz AVIA RAIL.
W ramach działań regulacyjnych zaopiniowano 12 planów transportowych oraz 11 projektów umów o świadczenie usług publicznych.
Prowadzono także prace dla uregulowania zagadnień dotyczących ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej działalności przewoźnika kolejowego, otwartego dostępu do infrastruktury oraz rozwoju transportu intermodalnego. Zwłaszcza inicjatywa związana z kwestiami „ubezpieczeniowymi” spotkała się z dużym zainteresowaniem, wzbudzając jednocześnie szereg kontrowersji. Wydaje się, że aktywny udział przedstawicieli środowiska w rozstrzygnięciu problemu może przyczynić się do wypracowania satysfakcjonującego wszystkie strony rozwiązania.

Ochrona praw pasażerów w transporcie kolejowym

W 2014 roku do UTK wpłynęło 1 608 skarg od pasażerów na przewoźników kolejowych oraz zarządców infrastruktury i dworców. W porównaniu do 2013 roku liczba skarg wzrosła o 42,68%.
Głównymi przyczynami skarg były opóźnienia pociągów, brak informacji o połączeniach, brak właściwych zapowiedzi, niewłaściwe warunki podróżowania związane z przepełnieniem, zbyt niską/wysoką temperaturą, brakiem czystości, niedostępnością toalet.
W celu stwierdzenia stanu faktycznego przeprowadzono w wymienionych wyżej kwestiach ponad 150 działań kontrolno-nadzorczych u pasażerskich przewoźników kolejowych oraz zarządców infrastruktury kolejowej.
Prezes UTK zakończył w 2014 roku 21 postępowań administracyjnych (16 postępowań w 2013 roku), w wyniku których stwierdzono: stosowanie przez przewoźników kolejowych bezprawnych praktyk naruszających zbiorowe interesy pasażerów; naruszenia przepisów rozporządzenia (WE) nr 1371/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady, dotyczącego praw i obowiązków pasażerów w ruchu kolejowym.
Ponadto w prowadzonych postępowaniach Prezes UTK stwierdził niewykonanie przez przewoźników kolejowych i zarządcę infrastruktury wcześniejszych decyzji, stwierdzających naruszenia przepisów z obszaru kolejnictwa i obligujących do usunięcia nieprawidłowości w wyznaczonym terminie.
Spośród 21 wydanych decyzji administracyjnych w 5  nałożono karę pieniężną na podmioty kolejowe.
Łączna suma nałożonych w 2014 roku kar pieniężnych przez Prezesa UTK wyniosła 1 411 706,58 zł. Najwyższa nałożona w 2014 roku kara pieniężna wyniosła 1 022 425,80 zł, natomiast najniższa 5300 zł.
UTK opiniował m.in. projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Rozwoju z 20 listopada 2014 r. w sprawie zwolnienia ze stosowania niektórych przepisów rozporządzenia (WE) nr 1371/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczącego praw i obowiązków pasażerów w ruchu kolejowym rozszerzono zakres stosowania przepisów ww. rozporządzenia w Polsce. Stosowanie tych przepisów zwiększa prawa pasażera i obliguje do większej dbałości operatorów o jakość świadczonych usług. Więcej informacji o zmianach wprowadzonych tym rozporządzeniem

W 2014 roku Urząd opracował poradniki i materiały edukacyjne dla pasażerów:

oraz uczestniczył w wielu przedsięwzięciach tego typu, jak na przykład:

Na stronie internetowej UTK, dedykowanej pasażerom, został zamieszczony formularz zgłoszeniowy, przy pomocy którego do Prezesa UTK można zgłaszać skargi: por. zakładka Dochodzenie roszczeń i zbiór odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące funkcjonowania kolei.

Współpraca międzynarodowa

Pracownicy Urzędu aktywnie uczestniczyli w:

  • pracach grupy roboczej w sprawie wspólnych metod bezpieczeństwa w zakresie oceny zgodności (rozporządzenie KE nr 1158/2010 i 1169/2010);
  • pracach grupy roboczej w obszarze wspólnej metody bezpieczeństwa w zakresie oceny i wyceny ryzyka (rozporządzenie KE nr 352/2009);
  • pracach grupy roboczej w kwestii certyfikacji podmiotów odpowiedzialnych za utrzymanie (Entity in Charge of Maintenance (ECM);
  • pracach grupy roboczej omawiającej  licencjonowanie maszynistów;
  • pracach grupy roboczej dotyczącej wyników w zakresie bezpieczeństwa (safety performance);
  • posiedzeniu Rady Administracyjnej Europejskiej Agencji Kolejowej (zwanej także Radą Zarządzającą);
  • nieoficjalnej platformie wymiany informacji z zakresu bezpieczeństwa kolejowego pomiędzy przedstawicielami poszczególnych krajowych władz bezpieczeństwa – ILGGRI (International Liaison Group of Government Railway Inspectorates);
  • porozumieniu, dotyczącym prowadzenia wspólnego nadzoru nad podmiotami operującymi w ramach certyfikatów bezpieczeństwa część B (nadzór ten może być także prowadzony nad podmiotami odpowiedzialnymi za utrzymanie ECM oraz zarządców infrastruktury;
  • pracach grupy roboczej ds. ochrony praw pasażerów przy Dyrekcji Generalnej do spraw. Mobilności i Transportu Komisji Europejskiej (National Enforcement Bodies for Regulation (EC) No 1371/2007, DG MOVE);
  • Grupie Interesu Geograficznego CEN.

Poza tym pracownicy UTK uczestniczyli m.in. w Białoruskim Tygodniu Transportowym oraz misji eksperckiej w ramach współpracy z Ukrainą.
W listopadzie 2014 roku w Luksemburgu na 7 Plenarnym Spotkaniu Grupy Niezależnych Regulatorów Rynku Kolejowego (IRG-Rail), której celem jest zacieśnianie współpracy pomiędzy krajowymi regulatorami rynku kolejowego w 25 państwach Europy, wybrano Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego na wiceprzewodniczącego organizacji w roku 2015 i na przewodniczącego w roku 2016. Wybór ten to również wyraz uznania dla zaangażowania i kwalifikacji przedstawicieli Urzędu w działania i prace IRG-Rail.
W 2014 roku zakończono zmiany organizacyjne w Urzędzie dla jego usprawnienia oraz kontynuowano sukcesywne upraszczanie procedur i ułatwiania obsługi zarówno pasażerów, jak i podmiotów kolejowych.

do góry