Działający przy Prezesie UTK Zespół ds. monitorowania poziomu bezpieczeństwa sektora kolejowego w Polsce odbył nadzwyczajne spotkanie z przedstawicielami Spółki PKP Cargo, ukierunkowane na omówienie zagrożeń związanych z czynnikiem ludzkim, występujących po stronie przewoźnika kolejowego. Spotkanie zostało poświęcone w szczególności zdarzeniom wynikającym z niezatrzymania się pojazdu kolejowego przed sygnałem „Stój”, lub w miejscu w którym pojazd powinien się zatrzymać, a także wynikającym z uruchomienia pojazdu kolejowego bez wymaganego zezwolenia.
Dane statystyczne obejmujące lata 2013 – 2014 wskazują na wyraźne zwiększenie się liczby zdarzeń tej kategorii w bieżącym roku. W 2013 roku odnotowano łącznie 35 tego rodzaju zdarzeń (16 wypadków i 19 incydentów), natomiast w trzech kwartałach bieżącego roku zarejestrowano ich już 50 (odpowiednio 20 wypadków i 30 incydentów). Średnia miesięczna zdarzeń ww. kategorii wzrosła więc z 1,3 do 2,2 dla wypadków oraz z 1,6 do 3,3 dla incydentów.
W trakcie spotkania omówiono przyczyny zdarzeń z udziałem pracowników Spółki w obszarze związanym z czynnikiem ludzkim po stronie przewoźnika kolejowego. Należy przy tym zaznaczyć, że analizy przeprowadzone przez Zespół w odniesieniu do tych zdarzeń nie wykazały wyraźnej powtarzalności większości czynników sprzyjających ich powstawaniu (różna pora dnia, różne godziny pracy oraz poziom doświadczenia i wiek maszynistów). Jedynym powtarzającym się czynnikiem odnotowanym w ramach większości zdarzeń tego rodzaju był brak chwilowej koncentracji pracowników drużyn trakcyjnych.
Mając na uwadze różnorodność przyczyn zdarzeń z udziałem czynnika ludzkiego, Spółka wezwana została do przedłożenia informacji o podejmowanych działaniach korygujących i zapobiegawczych, które są wdrażane oraz do oceny ich skuteczności.
Zgodnie z informacjami przedstawionymi podczas spotkania, Spółka wdraża zarówno działania standardowe, polegające na dystrybucji informacji o zdarzeniach i ich przyczynach wśród pracowników drużyn trakcyjnych (tablice informacyjne, biuletyny, pouczenia) oraz na prowadzeniu dodatkowych szkoleń dla pracowników bezpośrednio związanych z prowadzeniem i bezpieczeństwem ruchu kolejowego, jak i działania dodatkowe, ukierunkowane na eliminację przyczyn związanych z dekoncentracją.
Do najważniejszych działań profilaktycznych w tym drugim obszarze zalicza się objęcie szczególnym nadzorem pracowników drużyn trakcyjnych oraz wprowadzanie zasad kontrolowania stanu psychofizycznego tych pracowników (oznaki zmęczenia) podczas kontroli stanu trzeźwości oraz wydawania kart pracy. Ponadto w Spółce wdrożono dodatkowy program jazd instruktażowych.
Z uwagi na fakt, iż istotna część zdarzeń miała miejsce w ramach prac manewrowych, Spółka wdrożyła dodatkowe kontrole w każdym rejonie prac manewrowych, ze zwróceniem szczególnej uwagi na m.in. właściwą obserwację drogi przebiegu przez maszynistę, sposób podawania sygnałów oraz rozmieszczenie drużyny trakcyjnej i manewrowej.
Jednocześnie w Spółce określone zostały zasady postępowania z pracownikami, z winy których doszło do zdarzenia związanego z niezatrzymaniem się przed semaforem wskazującym sygnał „Stój”, obejmujące odsuwanie od wykonywania obowiązków, uzależnienie ponownego zatrudnienia od wyniku dodatkowych badań lekarskich oraz uzyskania pozytywnej oceny weryfikacyjnej.
Spółka zobowiązana została do prowadzenia bieżącego monitorowania obszaru zdarzeń związanych z czynnikiem ludzkim oraz rzetelnego prowadzenia procesu oceny ryzyka, a przy przekroczeniu zakładanych wskaźników, wdrażania działań nadzwyczajnych, ukierunkowanych na minimalizację ryzyka.
Zespół działający przy Prezesie UTK będzie kontynuował swoje działania, których celem jest bieżące monitorowanie poziomu bezpieczeństwa i reagowanie na wszelkie niepokojące trendy. Rolą zespołu jest również takie oddziaływanie na rynek, aby podmioty wyprzedzająco reagowały na pojawiające się nieprawidłowości i wdrażały działania zapobiegawcze.
Zachęcamy również do zapoznania się z poprzednimi relacjami ze spotkań Zespołu ds. monitorowania bezpieczeństwa: